Jerry Lewis, który zmarł w zeszły weekend w wieku 91 lat, był jednym z tych słynnych ludzi, których kariera była tak długa i różnorodna, że był wyjątkowo znany z kilkunastu różnych rzeczy. Była jego komedia, praca sceniczna, długoletnia współpraca z dziekanem Martinem, jego długie streszczenie ważnych filmów, które wyreżyserował, jego kultowy status we Francji, jego doroczny hosting Telethonu Pracy dla organizacji charytatywnych na dystrofię mięśniową i dni ostatnich występy w mediach jako curmudgeon ornery.
Był jednak jeden, szczególnie znany odcinek dziesięcioletniej kariery Jerry'ego Lewisa: jego reżyser z niesławnego filmu o Holokauście z 1972 roku The Day the Clown Cried, który jest prawdopodobnie najbardziej znanym, niepublikowanym filmem w historii Hollywood.
Lewis napisał, wyreżyserował i zagrał w „The Day the Clown Cried”, fikcyjnej historii wyrzuconego do obiegu cyrkowego klauna uwięzionego w nazistowskim obozie koncentracyjnym. Postać zgadza się występować dla dzieci żydowskich, a później naziści używają jej do wprowadzenia dzieci żydowskich do komór gazowych.
Dzień, w którym płakał klaun, był często opisywany jako dziki błąd w obliczeniach, arcydzieło złego smaku i próżności, nieudana próba przynęty Oscara Lewisa, który w swojej długoletniej karierze nigdy nie zdobył Oscara, dopóki nie otrzymał humanitarnej pomocy nagrodę Akademii w 2009 roku. Lewis od dawna ślubował, że nigdy nie dopuści do wydania The Day the Clown Cried. Czy teraz, kiedy legenda Hollywood umarła, czy to się zmieni? To bardzo skomplikowane pytanie, ale większość znaków wskazuje na „nie”.
Film, nakręcony w Szwecji na początku lat 70., był niespokojną produkcją - nękaną niedostatkami pieniędzy, które wkrótce rozpłynęły się w sporach między Lewisem a Joan O'Brien, która napisała historię, która zainspirowała ten film. Dzień, w którym płakał klaun, według niektórych relacji, nigdy nie został oficjalnie ukończony i istnieje tylko w surowej formie; Lewis i O'Brien nigdy nie osiągnęli porozumienia co do praw, które pozwoliłyby na wydanie filmu.
Jak się wydaje, żadna z zainteresowanych stron nie była zainteresowana takim ujawnieniem. Ze swojej strony Lewis był znany w późniejszych latach ze złością atakując zarówno dziennikarzy, jak i uczestników pytań i widowni, ilekroć pytali go o ten temat (i, szczerze mówiąc, również wiele innych tematów).
Tak więc Dzień, w którym płakał klaun, stał się z czasem przedmiotem zainteresowania wśród fanów Lewisa, historyków filmowych, konserwatorów przyrody, a nawet uczonych Holokaustu. W czasach, gdy nawet najbardziej znienawidzone filmy, takie jak Showgirls i Ishtar, często mają z czasem zrehabilitowaną reputację, Dzień, w którym płakał klaun, nigdy nie miał takiej szansy. W rzeczywistości nigdy nawet nie zaczął tego cyklu, nawet po filmie o podobnej tematyce, „Życie jest piękne” Roberta Benigni, który został nagrodzony Oscarem w 1998 roku. Na początku lat 90. istniały nawet plany przeróbki w którym Jack Abramoff, hollywoodzki producent uwięziony przez lobbystę polityczną, był zaangażowany jako inwestor, chociaż ten film nigdy nie powstał.
Kilka osób twierdzi, że widziało ten film: Harry Shearer powiedział w różnych wywiadach, że widział fragment filmu w 1979 roku, podczas gdy francuski krytyk filmowy Jean-Michel Frodon powiedział Vanity Fair, że widział ten film na początku 2000 roku; Frodon miał naprawdę fajne rzeczy do powiedzenia na ten temat. Seria raportów w ubiegłym roku twierdziła, nieco myląco, że Dzień, w którym płakał klaun, został przesłany na YouTube. W rzeczywistości niemiecki serial dokumentalny o nazwie Der Clown zawierał niewielką ilość oryginalnego materiału filmowego oraz kilka odtworzonych scen ze scenariusza; częścią tego dokumentu jest to, co zostało zamieszczone na YouTube.
Od kiedy pojawił się scenariusz filmu, aktor Patton Oswalt był kiedyś gospodarzem scenicznego czytania tego scenariusza, a YouTuber o imieniu Wujek Spokurns opublikował własną inscenizację scenariusza w 2014 roku:
Czy kiedykolwiek zobaczymy Dzień, w którym płakał klaun? Prawdopodobnie nie należy spodziewać się, że pojawi się w lokalnym multipleksie lub w domu sztuki, w najbliższym czasie. I nie wydaje się, że śmierć Lewisa wpłynie w jakikolwiek sposób na status filmu.
Lewis podarował wydruk swojej części filmu Bibliotece Kongresu w 2015 roku, pod warunkiem, że film nie będzie wyświetlany przez co najmniej dziesięć lat, podał wówczas Los Angeles Times. Nawet wtedy nie jest jasne, kto dokładnie jest właścicielem praw do filmu, ani nie jest oczywiste, że Biblioteka Kongresowa zdecydowałaby się go obejrzeć w tym czasie, a nawet miałaby do tego prawo. Joan O'Brien, pisarka, z którą Lewis zaplątał się wiele lat temu, zmarł w 2004 roku i nie jest jasne, czy istnieją jeszcze kopie filmu oprócz grafiki Lewisa.
Czy film mógł w jakiś sposób przeciekać nielegalnie? Nie jest to niemożliwe, ale jeśli istnieje tylko jeden druk analogowy, nie liczyłbym również na prawdopodobieństwo takiego zdarzenia.
Okazuje się, że Lewis zajął się tym właśnie tematem podczas Entertainment Weekly w 2013 r.:
„Dla kogo to zachowuję? Nikt tego nigdy nie zobaczy … Ale moim zdaniem zachowanie polega na tym, że kiedy umrę, mam teraz całkowitą kontrolę nad materiałem. Nikt nie może tego dotknąć. Po moim odejściu, kto wie, co się wydarzy? Wydaje mi się, że mam legalny język niezbędny do utrzymania go tam, gdzie jest. Jestem więc pewien, że tego nie zobaczymy. ”
Czym dokładnie jest ten „legalny”, do którego się odnosi? Być może wie tylko prawnik Jerry'ego Lewisa.
Dzień, w którym otchłań klauna trwała przez pięć dekad, obejmując różne zmiany sejsmiczne w trendach kulturowych, trendach politycznych, zmiany technologiczne w zakresie dystrybucji filmów oraz zmiany w definicjach tego, co stanowi i nie kwalifikuje się jako „ofensywne”.
Jeśli dojdzie do jakiegoś kroku w celu wydania lub innego pokazania filmu, ten, kto podejmie decyzję, będzie musiał porównać wartość stypendium filmowego i ochrony z wyraźnym życzeniem zmarłego artysty. Ale jeśli Lewis wprowadzi określone prawne zabezpieczenia, jest mało prawdopodobne, aby Dzień, w którym płakał klaun, kiedykolwiek się pojawi.
